0-6 Yaş Çocuklar İçin Kitap Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli? (Gelişim Dönemine Uygun Kitap Seçim Rehberi)

0-6 YAŞ ÇOCUKLAR İÇİN KİTAP SEÇERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

Raflarda rengarenk kitaplar, sevimli karakterler, büyük yazılar… Peki, hangisi çocuğun gelişim düzeyine gerçekten uygun? 0-6 yaş çocuklar için kitap seçerken sadece görsel cazibeye değil, gelişimsel uyuma da dikkat etmek gerekir. Bu yazıda çocuk kitaplarını seçerken nelere dikkat edilmesi gerektiğini yaş gruplarına göre adım adım ele alıyoruz.

Kitap Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken 7 Temel Kriter

1. Yaş ve Gelişim Düzeyine Uygunluk

Her çocuk farklı hızda gelişir; ama genel yaş aralıklarına göre kitapların dil, uzunluk ve kavram düzeyi değişmelidir.

2. Resim-Yazı Dengesi

Özellikle 0-4 yaş arasında metin az, resim bol olmalıdır.Resimler, anlatımı desteklemeli ve kafa karıştırmamalıdır.

3. Dil Kullanımı

Kısa, açık, sade cümleler tercih edilmelidir.
Uyduruk ya da abartılı ifadeler yerine doğal diyaloglar kullanılmalıdır.
Ritimli, tekrarlı anlatımlar (özellikle 1-3 yaş) çocukların ilgisini çeker.

4. Fiziksel Özellikler

0-2 yaş için: Karton kitaplar, kalın sayfalar, yırtılmaz yapı2-4 yaş için: Büyük boyutlu kitaplar, kolay çevrilebilir sayfalar4-6 yaş için: Kitapla birlikte etkileşim kurabilecek yapılar (kapak açılınca çıkan pencereler, koku, doku vb.)

5. Konu İçeriği ve Temalar

Yaş	Tercih Edilebilecek Temalar
0-2 yaş	Hayvanlar, renkler, basit nesneler, aile üyeleri
2-4 yaş	Günlük yaşam, duygular, oyunlar, doğa
4-6 yaş	Arkadaşlık, problem çözme, hayal gücü, değerler (paylaşmak, yardım etmek vb.)

6. Duygusal Uyum ve Güven

Kitapta aşırı korkutucu, cezalandırıcı veya kafa karıştırıcı ifadeler olmamalıdır.Duygusal güvenlik hissi uyandıran içerikler tercih edilmelidir.

7. Stereotiplerden Uzak, Kapsayıcı İçerikler

Cinsiyet rolleri, meslekler ve aile yapıları konusunda esnek ve kapsayıcı kitaplar seçilmelidir.Farklılıkları yargılamayan, çeşitliliğe yer veren kitaplar gelişim açısından çok değerlidir.

Kitap Seçiminde Sık Yapılan Hatalar

“Yetişkin gibi” yazılmış metinlerin seçilmesi
Yalnızca görselliğe aldanmak
Çocuğun ilgisini çekmeyen ama “eğitici” diye dayatılan kitaplar
Çok uzun hikâyelerle dikkat süresini aşmak
Tekdüze, tekrara dayalı ve zenginleştirilmeyen kitap çeşitliliği

Kitap Seçerken Ebeveynin Sorması Gereken Sorular

Bu kitap çocuğumun gelişim seviyesine uygun mu?Okurken birlikte keyif alabilecek miyiz?Kitabın verdiği mesaj olumlu, sade ve güven verici mi?Tekrar tekrar okunmaya uygun bir yapısı var mı?

Kitap seçimi, çocukla kurulacak okuma ilişkisinin temelini oluşturur. Yaşına, ilgisine ve gelişimine uygun seçilmiş bir kitap; yalnızca bilgi vermez, çocukla bağ kurar, duygularına dokunur. Unutmayın, iyi seçilmiş bir kitap, çocuğun iç dünyasına açılan en güzel kapılardan biridir.

Burçak BOZGEYİK

Uzm. Psikolojik Danışman

Yedi Vadi Anaokulu Müdürü

0-6 yaş arası çocuklar için kitap seçerken nelere dikkat edilmeli? Yaşa uygun içerik, görsel tasarım ve dil gelişimini destekleyen özellikler bu rehber yazıda.

çocuk kitabı seçimi, 0-6 yaş kitap önerisi, yaşa uygun kitap seçimi, okul öncesi kitap seçimi, çocuk kitaplarında dikkat edilmesi gerekenler

nma davranışı, 0-6 yaş kardeş ilişkileri, kardeşler arası bağ, çocuk psikolojisinde kıskançlık