0-6 Yaşta Dijital Ekran Kullanımı Ne Kadar Olmalı? Uzman Görüşü ve Pratik Öneriler

0-6 YAŞTA DİJİTAL EKRAN KULLANIMI NE KADAR OLMALI?

Tablet, telefon, televizyon… Ekranlar günümüz çocuklarının yaşamında kaçınılmaz bir şekilde yer alıyor. Peki, 0-6 yaş gibi hassas bir gelişim döneminde ekran kullanımı ne kadar olmalı? Sınır koymak mı yoksa tamamen yasaklamak mı?

Uzmanlara Göre 0-6 Yaşta Ekran Süresi Ne Olmalı?

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Amerikan Pediatri Akademisi (APA)’ya göre:

Altın kural: Ekran, gerçek etkileşimin yerini tutamaz.

Ekran Kullanımının Fazlalığı Ne Tür Sorunlara Yol Açar?

• Dil gecikmesi ve ifade güçlüğü

• Dikkat dağınıklığı ve dürtüsellik

• Sosyal izolasyon

• Uyku problemleri (mavi ışık nedeniyle)

• Duygusal tepkilerde artış (öfke, ağlama nöbetleri)

• Ekran bağımlılığı riski

Dijital Medya Kullanımı Kontrol Altına Almak İçin 6 Öneri

1. Ortak Zamanlarda Ekranı Kaldırın

Yemek, oyun, uyku öncesi gibi bağ kurulan anlarda ekran kullanımını tamamen devre dışı bırakın.

2. İçeriği Siz Seçin

Çocuğun yaşına uygun, eğitici, şiddet içermeyen ve yavaş tempolu içerikleri tercih edin. Kendi başına “ne izlemek istersin?” demek yerine siz yönlendirin.

3. Ekran Süresini Planlayın ve Zamanlayıcı Kullanın

Ekran süresi baştan belirlenmeli ve sona erdiğinde kararlı biçimde bitirilmeli. Görsel zamanlayıcılar bu konuda oldukça etkilidir.

4. Ekranı Bakıcı Olarak Kullanmayın

Ağladığında ya da canı sıkıldığında ekran sunmak, çocuğun duygularını yönetmesini öğrenmesini engeller.

5. Alternatif Aktiviteler Sunun

Ekranı yasaklamak değil, yerine keyifli bir şey koymak etkili olur. Oyun hamuru, müzik dinleme, hikâye anlatma gibi alternatifler üretin.

6. Siz de Model Olun

Ebeveynlerin ekrana olan bağımlılığı çocuk tarafından içselleştirilir. “Sen telefonu bırak, ben sana kitap okuyayım” demek güven verir.

Ekran Yerine Evde Neler Yapılabilir?

• Kitap okuma ve resimli hikâye anlatma

• Yap-boz, kart eşleştirme, blok oyunları

• Kukla tiyatrosu, rol oyunları

• Doğa keşif yürüyüşleri (balkonda bile olabilir!)

• Ritim tutma, dans etme, müzikli oyunlar

• Birlikte yemek hazırlama, mutfak etkinlikleri

0-6 yaş döneminde ekran kullanımı kontrollü ve bilinçli olmalı. Önemli olan ekranı tamamen yasaklamak değil; doğru zamanda, doğru içerikle ve sınırlı sürede sunmaktır. Unutmayın: çocuklar, göz temasıyla büyür, ekran ışığıyla değil.

Burçak BOZGEYİK

Uzm. Psikolojik Danışman

Yedi Vadi Anaokulu Müdürü

0-6 Yaşta Dijital Ekran Kullanımı Ne Kadar Olmalı? Uzman Görüşü ve Pratik Öneriler

0-6 yaş çocuklarda ekran süresi ne kadar olmalı? Bilimsel veriler ışığında dijital medya kullanımına dair sınırlar ve sağlıklı ekran alışkanlıkları bu yazıda.

0-6 yaş ekran süresi, çocuklarda dijital medya kullanımı, ekran bağımlılığı, çocuklar için ekran sınırı, ekran yerine ne yapılabilir