Çocuklarda Öz Güven Nasıl Geliştirilir? (0-6 Yaş İçin Sağlıklı Yaklaşımlar)

ÇOCUKLARDA ÖZ GÜVEN NASIL GELİŞTİRİLİR?

“Ben yapamam...”“Sen yap benim yerime...”“Bunu başaramayacağım...”Bu ifadeler çocuğun özgüven seviyesini yansıtan güçlü ipuçlarıdır. Öz güven, çocuğun kendine inanması, kendi değerini bilmesi ve ‘ben yapabilirim’ duygusuyla harekete geçebilmesidir. Özellikle 0-6 yaş döneminde çocukların benlik algısı hızla şekillenir ve bu süreçte yetişkinin rolü oldukça kritiktir.

Öz Güven Neden Hayatidir?

• Başarma duygusunu artırır

• Sosyal ilişkilerde kendini ifade etmeyi kolaylaştırır

• Yeni durumlara daha kolay uyum sağlar

• Karar verme ve sorumluluk alma becerilerini geliştirir

• Hayal kırıklıklarıyla daha sağlıklı baş etmeyi öğretir

• Öz güveni yüksek çocuk, hata yapmaktan korkmaz; çünkü değerli olduğunu bilir.

0-6 Yaşta Öz Güven Gelişimini Destekleyen 7 Yöntem

1. Koşulsuz Kabul Sunun

“Ne olursa olsun seni seviyorum.”Davranışa sınır koyarken sevgiyi geri çekmemek, çocuğun benlik algısını korur.

2. Küçük Görevler Verin, Başarı Hissetsin

Kendine ait sorumlulukları olan çocuk, yaptığı işin sonucunu gördüğünde “ben de yapabiliyorum” duygusunu yaşar.

Örnek: Tabağını taşıma, bitkileri sulama, kıyafet seçme.

3. Hataları Öğrenme Fırsatı Olarak Sunun

❌ “Yine döktün!”✅ “Böyle de öğrenebiliriz, bir daha nasıl yaparız birlikte bakalım.”

Çocuğun hata yapmasına izin verilmezse, denemekten vazgeçer.

4. Başarıyı Abartmadan ve Samimi Şekilde Takdir Edin

✅ “Çok çalıştın ve kendi başına bitirdin. Ne güzel bir çaba!”❌ “Harikasın, en iyisisin!” (gerçeklikten uzak övgü çocuğun iç motivasyonunu düşürür)

5. Kıyaslamalardan Kaçının

❌ “Bak kardeşin yapıyor, sen neden yapmıyorsun?”Kıyaslanan çocuk ya içine kapanır ya da isyankâr olur. Her çocuk kendi temposunda gelişir.

6. Onun Duygularını Ciddiye Alın

“Korkmuş olabilirsin, bu çok normal.”Duygusunu ifade edebilen çocuk, kendini değerli hisseder.

7. Dinleyin ve Göz Teması Kurun

Çocuğunuz konuşurken başka işe bakmak değil, gerçekten dinlemek…Bu basit davranış, “Sen önemlisin” mesajı verir.

Öz Güveni Zedeleyen Ebeveyn Tutumları

• Aşırı korumacılık (“Sen yapma, ben yaparım”)

• Sürekli eleştirme (“Yine yanlış yaptın”)

• Alay etme ya da utandırma (“Ağlamaya utanmıyor musun?”)

• Aşırı övgüyle gerçeklikten uzaklaştırma

• Sık sık hayal kırıklığı yaşatmak (“Söz verdin ama yine yapmadın”)

Bu tutumlar çocuğun kendilik değerini sarsar.

Evde Uygulanabilecek Öz Güven Destekleyici Etkinlikler

Etkinlik	Kazanım
Hikâye tamamlama	Yaratıcılık ve ifade becerisi
“Bugün neyi başardın?” sohbeti	Başarı farkındalığı
Ayna karşısında olumlama	Kendini tanıma ve onaylama
Kendi odasını düzenleme	Bağımsızlık ve sorumluluk
“Bana öğret” oyunu	Bilgiyi paylaşma ve liderlik hissi

Özgüven, doğuştan gelmez; sevgiyle, sabırla ve farkındalıkla inşa edilir. Çocuğun kendini değerli hissettiği bir ev ortamı, onun dünyaya güvenle adım atmasını sağlar. Unutmayın, özgüvenli çocuklar dünyayı değiştirmeye cesaret eder.

Burçak BOZGEYİK

Uzm. Psikolojik Danışman

Yedi Vadi Anaokulu Müdürü

0-6 yaş çocuklarda özgüven gelişimi nasıl desteklenir? Güvenli bağ kurmak, cesaretlendirmek ve başarı hissini yaşatmak için etkili yollar bu yazıda.

çocuklarda özgüven, 0-6 yaş özgüven geliştirme, özgüvenli çocuk yetiştirme, çocukta benlik algısı, çocuk psikolojisinde özgüven